Ik lig in een rivier en word rustig meegevoerd door de stroom. Ik kan kiezen of ik mee crawl en hard mijn best doe of dat ik me achteroverleunend drijvend door het water laat bewegen. Welke van de twee ik ook doe, ik weet dat ik precies op dezelfde plek uit zal komen.
Deze droom kreeg ik midden in de zomervakantie. Voor mij was het een krachtig helder beeld over hoe ik mijn leven kan leiden: ik kan hard werken (het stevige zwemmen), maar ik kan me ook laten meevoeren en meer ontspannen. Het maakt voor de plek waar ik beland niets uit.
Ik ben zo blij met deze droom! Het helpt me om telkens weer, zeker nu de stroom van werk weer op gang komt, me te herinneren hoe mijn houding kan zijn.
Met deze uitleg heb ik aan de rivier de betekenis gegeven als symbool van de stroom van het leven. Maar het water kan natuurlijk nog meer betekenissen in zich dragen.
Oceaan, rivier, meertje of vijvertje?
Dromen over water zijn er in vele gedaanten; Je kunt denken aan een vijvertje of een meertje, maar ook veel groter water als een oceaan of een brede rivier. En daarbinnen kan een rivier kabbelen, maar ook wild en woest zijn, zoals op zee een tsunami zich kan ontwikkelen. In de kleinste vorm kan het gaan over een waterdruppel of een traan. Water zorgt vaak voor plezier en blijdschap, kan reinigend zijn, maar kan ook levensbedreigend zijn.
Archetypische en persoonlijke betekenis
Zoals met alle beelden die tot je komen, kan je de symbolische waarde onderzoeken door te kijken naar de archetypische, algemene menselijke betekenis en daarnaast ook naar je persoonlijke droomtaal. Daarbij zijn de associaties die je krijgt als je erover nadenkt en erover spreekt met vrienden van grote betekenis.
Water is, naast vuur, aarde en lucht, een van de vier oerelementen. Water als vloeibaar element, niet te vangen in een specifieke vorm en veranderlijk. Vaak wordt het geduid als symbool van menselijke gevoelens, emoties, intuïtie. Wanneer je een koppeling wilt maken naar de dromen is er rond dit specifieke element water een basis denklijn:
Hoe groter en dieper het water waarover gedroomd wordt (bijvoorbeeld over de oceaan met zijn onmetelijke diepte en mysterieuze onderwaterwereld), hoe meer de droom waarschijnlijk gaat over het contact met de diepte van de gevoelswereld en intuïtie.
Gezegdes over water
Een gezegde dat dit goed weergeeft en erbij aansluit is “een storm in een glas water”. De reuring van gevoelens en commotie staat niet in verhouding tot de inhoud van het glas.
Onze taal is doordrongen van nog veel meer watersymbolen, zoals:
- “Het water staat je tot de lippen”,
- “Koppie onder gaan”,
- “Het hoofd boven water houden”,
- “Dat staat als een paal boven water”
- “Hij voelt het aan zijn water”,
- “Als een vis het water”.
Uit deze kleine selectie kun je verschillende associaties hebben bij het symbool water. Water als metafoor voor problemen, de paal die uitsteekt boven dat wat twijfelachtig en niet duidelijk is (het water), intuïtief aanvoelen, in je element zijn… Per droom kun je kijken wat voor jou van toepassing is.
Reiniging en bekrachtiging
Een ander belangrijk aspect van water is dat van reiniging en bekrachtiging. Het gevoel van frisheid dat een onderdompeling in het water geeft, is de oorsprong van deze symboliek. Vanuit de christelijke traditie staat water vaak symbool voor de bron van alle leven. Dopen en zegenen met water, het wassen van de voeten, maar zeker ook de zondvloed. De reiniging is ook terug te vinden in het baden in de rivier de Ganges, waarvan de Hindoes geloven dat het de zonden wegneemt en een nieuwe start mogelijk maakt.
ITjing
De ITjing, het boek der veranderingen uit de Taoïstische traditie, spreekt over het Grote Water oversteken als symbool van een wezenlijke overgang in je leven, die met een bepaalde standvastigheid genomen kan worden. Een nieuwe fase, die bekrachtigd en gemarkeerd wordt, juist door het overbruggen van die waterscheiding. Je kunt niet zo maar weer terug ook naar het oude. (Verder zijn er natuurlijk de grote tekens Het Water, Het Onpeilbare en Het Meer, Het Blijmoedige. Het voert voor deze blog te ver om daarop in te gaan, maar het is zeker de moeite waard om het op te zoeken).
Natuurlijk is deze blog niet allesomvattend en juist het element water is niet grijpbaar en vast in woorden te vatten. Deel daarom vooral je dromen over water zodat we allerlei aspecten van symboliek rond dromen kunnen onderscheiden.
Als laatste een prachtig liedje van Bram Vermeulen uitgevoerd door Stef Bos De Steen.
Door: Nanske Kuiken
‘Ik ben met mijn gezin van herkomst op onze zeilboot. We moeten van de ene naar de andere rivier. Er is een soort tussenkanaaltje, daarmee kunnen we een omweg afsnijden. Het tussenkanaaltje blijkt geen water te bevatten. Mijn broer en zus en ik duwen de boot over het natte zand, mijn vader zit erop. Mijn moeder is ook ergens. Het gaat eigenlijk best gemakkelijk.’